По долги години во кои законските ограничувања ја поттикнуваа изградбата претежно на мали соларни електрани до 1 MW, Словенија конечно бележи подем на поголеми фотонапонски проекти. Новиот Закон за воведување уреди за производство електрична енергија од обновливи извори ги поедностави процедурите, ги изедначи условите и им овозможи на инвеститорите да планираат напредни, повеќемегаватски постројки.
Соларната електрана Прапретно
На рехабилитираниот дел од депонијата на ТЕЦ Трбовље, ХСЕ ја изгради првата поголема фотонапонска електрана – Прапретно, со моќност од 3 MW. Проектот ќе се проширува во три фази до вкупно 10 MW, а ќе добие и батериски систем од 7 MW со капацитет од 14 MWh.
Зошто развојот доаѓа дури сега?
Од Министерството за животна средина, просторно планирање и енергија на Словенија објаснуваат дека политиките долго време ги фаворизирале малите електрани, додека постапките за големи биле комплексни. Пресврт настанал во последните три години, со нови субвенции преку Борзен, Фондот за модернизација и кохезиските фондови. Во 2024 беше усвоен првиот национален просторен план за енергетика по 13 години, а во 2025 и првиот за поголема соларна електрана.
Најголемите самостојни соларни електрани
Во Крвави Поток, компанијата Moja elektrarna ја изгради соларната електрана со најголема инсталирана моќност во земјата – 7 MW од вкупно 12.888 модули. Поради ограничување на мрежниот приклучок, преносната моќност е 4,99 MW.
Кај ХЕ Бржице, компанијата ХЕСС постави електрана од 6 MW, која годишно произведува околу 6.800 MWh. Ова е единствената фотонапонска електрана во Словенија приклучена на 110 kV мрежа, со реална преносна моќност од 5,7 MW – највисока досега.
На јужниот брег на акумулацијата на ХЕ Авче, СЕНГ ја доврши првата фаза на електраната Каналски Врх – 2,9 MW од речиси 4.800 модули. По втората фаза, постројката ќе достигне 7,4 MW.
Покрај испустниот канал на ХЕ Златоличје, ХСЕ постави 5.694 модули со вкупна моќност од 2,5 MW – дел од планиран проект од 22 MW, кој ќе се реализира во осум сегменти.
Индустриски и комерцијални фотонапонски системи
Во комплексот Log One во Брник, Resalta во мај 2023 пушти во употреба електрана од над 1,7 MW.
Во Лука Копер, на покривите на магацините 50 и 51 се поставени две електрани од по 1,65 MW (вкупно 3,3 MW) со 6.960 панели на површина од 15.000 м². Целта на пристаништето е достигнување 10 MW до 2030 година.
На поранешниот површински коп на рудникот Трбовље–Храстник, компанијата Rudis ја изгради електраната Блате од 1,5 MW, со годишно производство од 1.704 MWh и батериски систем од 1,6 MW со капацитет од 3 MWh.
На депонијата на фабриката Талум во Стрнишче кај Кидричево, шест правни лица поставија по една електрана од по 1 MW.
Во близина на Чрномељ, на расчистена површина до шумски предел, поставени се соларни панели со вкупна моќност од 6,5 MWp на шест мерни точки, секоја со приклучна моќност од 1 MW. Во средината на полето работи батериски систем од 2 MW со капацитет од 4,1 MWh.
Словенија со ова ја отвора новата фаза на енергетска трансформација – соларните електрани стануваат поголеми, поефикасни и стратешки поврзани со енергетската мрежа и индустриските капацитети.
Извор: Nas-stik.si
