Париз. 9 Јуни 2025 година – Франција постави нов стандард за чиста енергија во Европа. Со речиси 95% од својата електрична енергија произведена од нискојаглеродни извори, земјата не само што го достигна највисокото ниво на чиста енергија во последниве шест години, туку и се позиционира како еден од најстабилните и најевтини пазари за струја на континентот.
Според ЕМБЕР, овој значаен резултат е остварен и покрај предизвиците, како намаленото производство од ветерници и хидроелектрани. Она што ги спаси бројките е двојниот поттик: рекордна соларна продукција и најголемото нуклеарно производство од 2019 година до денес.
Нуклеарната енергија, која со децении е столбот на францускиот енергетски систем и натаму генерира околу 70% од струјата. Но, променливите климатски услови и стареењето на реакторите го поттикнуваат Париз да ги проширува своите обновливи капацитети.
Бројките тоа јасно го потврдуваат: уделот на нуклеарките во вкупниот производствен капацитет опаднал од 45% во 2019 на 39% во 2024 година, додека ветерните и соларните фарми сега опфаќаат околу 30%. Хидроенергијата додава уште 16%, гасот 12%, а биоенергијата 2%.
Од 2019 година досега, капацитетите за чиста енергија се зголемени за 17%. Освен што тоа значи помалку загадување и посигурно снабдување, резултира и со економски бенефит: Франција бележи до 35% пониски цени на струја во споредба со Германија или Италија.
Според податоци на LSEG, просечната цена на струја за 2025 година во Франција изнесува околу 73 евра по мегават-час, наспроти 98 евра во Германија, 107 во Полска и дури 125 евра во Италија.
Со ваква конкурентност, Франција се наметнува како клучен играч на европскиот енергетски пазар и не само што ги покрива домашните потреби, туку успешно извезува вишоци електрична енергија кон соседните држави.
Не случајно, Шпанија и Португалија веќе побараа од Европската Унија да помогне во градењето нови енергетски поврзувања со Франција, знак дека европскиот југо-запад гледа кон Париз како кон стабилен и сигурен партнер за иднината на чистата енергија.
Табела: Клучни податоци за енергетскиот систем на Франција (2024–2025)
Категорија | Податок / Процент | Забелешка |
---|---|---|
🔌 Процент на чиста енергија | 95% | Највисоко ниво во последниве 6 години |
⚛️ Удел на нуклеарна енергија (во производство) | ~70% | Главен извор на енергија |
⚛️ Удел на нуклеарна енергија (во капацитет) | 39% во 2024 (намалено од 45% во 2019) | Според Ember |
☀️ Соларна и ветерна енергија (капацитет) | ~30% | Брз раст |
💧 Хидроелектрани (капацитет) | 16% | |
🔥 Гасни електрани (капацитет) | 12% | |
🌱 Биоенергија (капацитет) | 2% | |
🪨 Јаглен (капацитет) | Значително намален | Дел од енергетската транзиција |
📈 Раст на капацитет за чиста енергија | +17% од 2019 година | |
💶 Просечна цена на струја (2025) | €73/MWh | Многу под европскиот просек |
💶 Цени на струја во споредба (2025) | Германија: €98 | Полска: €107 |
🔌 Енергетска трговија | Нето-извозник | Франција извезува вишок струја |
Енергетика 24