Рускиот нафтен гигант Лукоил, втор по големина производител на нафта во земјата, во минатиот четврток (30 октомври) објави дека ја прифатил обврзувачката понуда од швајцарската трговска корпорација Gunvor Group Ltd. за продажба на целата своја меѓународна подружница LUKOIL International GmbH. Потегот доаѓа како директен одговор на заострените западни санкции поради војната на Москва во Украина.
Договорот опфаќа импресивен спектар на средства, од рафинерии и истражувачки проекти до дистрибутивни мрежи во Европа, Централна Азија, Африка и Латинска Америка, и се смета за едно од најзначајните корпоративни повлекувања од глобалните амбиции на Кремљ.
Играчи што знаат како да ја избегнат санкциската замка
Раководството на Лукоил ја прифатило понудата откако Gunvor, трејдинг колос кој со години оперира под радарот и мајсторски се движи низ санкционираните пазари, доставил план што ветува спас за прекуокеанските операции на руската компанија од финансиски колапс.
Според договорот, Gunvor добива ексклузивно право на преговори, со што Лукоил ги прекина контактите со другите потенцијални купувачи додека двете страни се обидуваат да го финализираат договорот.
Трансакцијата сè уште чека клучни одобренија, меѓу кои и дозволата на OFAC – Канцеларијата за контрола на странски средства при американското Министерство за финансии, како и согласности од други регулаторни тела низ светот.
Кој стои зад Gunvor Group?
Gunvor Group е компанија која е основана во 2000 година од шведскиот трејдер Торбјорн Торнквист и рускиот бизнисмен Генадиј Тимченко, кој го продаде својот удел во 2014 година, во екот на првите санкции поврзани со Украина.
Од тогаш, компанијата прерасна во еден од најголемите независни трговци со енергенси во светот, со годишен приход што во 2024 година надмина 136 милијарди долари, и трговски обем од над 232 милиони метрички тони.
Со седиште во Женева и оперативни центри во Сингапур, Хјустон и Дубаи, Gunvor тргува со сурова нафта, течен природен гас (ЛНГ) и метали, движејќи се низ политички ризични региони и снабдувајќи пазари со висока побарувачка.
Меѓу клучните потези на компанијата се долгорочните договори за ЛНГ со американскиот извозник Texas LNG, како и купувањето на 75% удел во шпанска електрана од BP во 2023 година, потег што ја позиционира Gunvor како флексибилен и агилен играч, кој не се плаши да настапува и во „санкционирани води“. Сепак, нејзината историја не е без дамки: во 2019 година, Gunvor призна вина во случај на мито во Еквадор.
Зошто Gunvor е совршен купувач
Пазарните аналитичари сметаат дека Gunvor е совршен стратегиски купувач за Лукоил: со своето искуство во глобална логистика и трговија, компанијата би можела беспрекорно да ја интегрира инфраструктурата на Лукоил, од рафинериите во Бугарија и Романија, преку постројките за преработка во Холандија, до нафтените полиња во Казахстан.
Дополнителна предност е тоа што седиштето на Gunvor е надвор од САД, што ги намалува ризиците од секундарни санкции.
Лукоил под притисок на санкциите
За Лукоил, оваа продажба е повеќе од деловна одлука, тоа е обид за преживување. Компанијата, која секојдневно испумпува околу 1,6 милиони барели нафта, обезбедува 2% од глобалната понуда и со години се обидува да го диверзифицира своето работење надвор од Русија за да ја намали зависноста од домашните политички и економски турбуленции.
Но, новите санкции, што ги најави американскиот претседател Доналд Трамп на 22 октомври како средство за принуда врз Москва да прекине со воените дејства во Украина, ја уништија таа стратегија.
Лукоил беше впишан на листата SDN (Specially Designated Nationals) согласно Извршната наредба 14024, со образложение дека ја поддржува руската воена машинерија. Санкциите ги замрзнуваат сите средства поврзани со САД и забрануваат деловна соработка со американски компании, додека на странските фирми што би ги прекршиле ограничувањата им се закануваат тешки секундарни казни.
Обединетото Кралство уште на 15 октомври воведе свои мерки против Лукоил, Роснефт и таканаречената „сенковна флота“ на танкери, а 19-от пакет санкции на Европската унија дополнително го ограничи извозот на нафта и деривати.
Последиците беа моментални: акциите на Лукоил нагло паднаа, а менаџментот предупреди на пад на приходите и до 30%, доколку меѓународните подружници, меѓу кои 5000 бензински пумпи и клучни рафинерии што снабдуваат Унгарија, Словачка и Турција бидат затворени без можност за реструктурирање.
Продажбата како спас и одложување на крахот
Продажбата на Gunvor се гледа како практично решение за одложување на ударот, обид Лукоил да ја спаси вредноста на своите странски активи и да добие време во услови кога на пазарот речиси и да нема купувачи подготвени да преземат руски имот.
Извор: SeeBiz.eu
