Париз. 13 јуни 2025 – На отворањето на 10. Глобална конференција за енергетска ефикасност на Меѓународната агенција за енергетика (IEA), Европскиот комесар за климатска акција и енергија Дан Јоргeнсен испрати силна порака: енергетската ефикасност мора да стане сржта на глобалните напори за справување со енергетската сиромаштија, климатската криза и геополитичките предизвици.
„Енергетската ефикасност не е само техничко прашање, тоа е морална и политичка императивна неопходност,“ истакна Јоргeнсен пред претставници од над 80 земји, упатувајќи директен апел за засилено меѓународно делување.
Комесарот посочи дека речиси 47 милиони луѓе во Европа минатата зима не можеле да ги загреат домовите, додека секое инвестирано евро во енергетска ефикасност носи до 12 евра заштеда кај домаќинствата. Потенцијалот за намалување на потрошувачката и емисиите, според него, е огромен: зградите, кои трошат 40% од енергијата, можат да станат и до 60% помалку јаглеродно интензивни со соодветни мерки.
„Климатските последици се веќе тука. Луѓе умираат, цели економии страдаат. Ова не е предизвик од иднината, ова е реалноста денес,“ рече Јоргeнсен, предупредувајќи дека Европа е континентот каде што температурите растат најбрзо.
Во говорот, тој се осврна и на безбедносните димензии на енергетската политика, нагласувајќи дека зависноста од руска енергија ја ставила ЕУ во критична позиција по почетокот на војната во Украина.
„Кога Русија изврши целосна инвазија, моравме да подготвуваме планови за присилно затворање на фабрики. Тоа не смее да ни се повтори,“ рече тој, додавајќи дека денес ЕУ добива 0% од својот јаглен, само 3% од нафтата и 13% од гасот од Русија, во споредба со 51%, 27% и 45% пред војната.
Јоргeнсен најави и нова петгодишна агенда на Европската комисија во областа на енергетската ефикасност, која вклучува гаранциска шема со Европската инвестициска банка за финансирање мали и средни претпријатија, нови трипартитни договори за побрзо спроведување на проекти, и пакет мерки за намалување на потрошувачката во дата-центрите, сектор кој веќе користи 3% од електричната енергија во ЕУ.
„Преку Global Gateway иницијативата ќе мобилизираме 300 милијарди евра за одржлива инфраструктура, вклучувајќи енергетска ефикасност,“ додаде комесарот, истакнувајќи ја улогата на ЕУ како глобален лидер и партнер.
Извор: Европска Комисија