Мадрид/Лисабон. 28 април 2025 – Голем прекин на електричната енергија во понеделникот ги парализираше Шпанија и Португалија, предизвикувајќи застој во авиосообраќајот, јавниот транспорт и секојдневните активности, додека милиони домови и бизниси останаа без струја. Паничното купување ги испразни полиците во продавниците, болниците го ограничија работењето, а властите во двете земји итно се обидоа да ја утврдат причината за прекинот, кој започна околу 10:33 часот по Гринич.
Шпанскиот премиер Педро Санчез, во телевизиско обраќање, ги повика граѓаните да останат смирени и да се информираат преку официјални извори, нагласувајќи дека засега нема докази за безбедносни ризици. „Причините за прекинот сè уште не се утврдени. Националниот совет за безбедност вечерва повторно ќе се состане за да ја процени ситуацијата,“ изјави тој.
Електричната енергија делумно почна да се враќа во регионите Баскија и Барселона во раните попладневни часови, според очевидци на Ројтерс, но целосното обновување останува неизвесно. Болниците во Мадрид и Каталонија ги прекинаа рутинските процедури, но продолжија да работат со критични пациенти благодарение на резервни генератори. Неколку шпански нафтени рафинерии беа затворени, а големи трговски синџири, вклучително Lidl и IKEA, ги затворија своите објекти. 
„Сè е во прекин. Мојата ќерка во Барселона се породува, а ние сме заглавени пред станицата,“ изјави Анхелес Алварез, патник на железничката станица Аточа во Мадрид. Во супермаркетите низ Мадрид се создадоа долги редици, а полиците брзо се испразнија поради зголемената побарувачка за основни продукти.
Во Португалија, електричната компанија EDP соопшти дека нормализацијата на снабдувањето може да потрае со часови. Нарушено беше и снабдувањето со вода, а граѓаните масовно купуваа батерии, генератори и гасни лампи. Португалската полиција пријави нефункционални семафори, затворени метроа во Лисабон и Порто, како и прекин на железничкиот сообраќај.
Краткотраен прекин на струја беше забележан и во делови од Франција, при што францускиот оператор RTE презеде мерки за поддршка на северна Шпанија. Во Мадрид, сообраќајот беше во хаос поради неработењето на семафорите, а дел од метрото беше евакуиран. Аеродромот во Лисабон функционираше со резервни генератори, додека шпанските аеродроми пријавија доцнења.
Градоначалникот на Мадрид, Хосе Луис Мартинез-Алмеида, апелираше до жителите да ги намалат патувањата за да им се овозможи на итните служби да дејствуваат. Банката на Шпанија потврди дека електронското банкарство функционира преку резервни системи, иако дел од банкоматите беа надвор од употреба.
Вакви масовни прекини се ретки во Европа. Слични инциденти беа забележани во 2003 година во Италија и во 2006 година во повеќе европски земји.
Извор: Ројтерс
