Брисел. 17 јули 2025 – Франција во мај 2025 година повторно се искачи на првото место меѓу европските увозници на руски гас, со зголемување на набавките за 8,3%, достигнувајќи вкупна вредност од 245,5 милиони евра, покажуваат најновите податоци на „Евростат“.
Според статистиките, Русија во мај извезла гас во Европската Унија во вредност од приближно 1,1 милијарда евра – што претставува раст од 25% во однос на април. Со тоа Москва го зазема третото место меѓу најголемите добавувачи на гас во ЕУ, престигнувајќи ја Норвешка.
Топ 5 увозници на руски гас во мај:
- Франција: 245,5 милиони евра (+8,3%)
- Унгарија: 238,6 милиони евра (-5,3%)
- Шпанија: 168,4 милиони евра (раст)
- Белгија: 147,2 милиони евра (раст од 1,8 пати)
- Холандија: 109,1 милиони евра (раст од 1,8 пати)
Особено се истакнува Словачка, која го зголемила увозот на руски гас дури шесткратно, достигнувајќи 45,6 милиони евра. Во спротивност, Италија го намалила увозот за седум пати, на само 5,3 милиони евра.
Во периодот од јануари до мај 2025 година, вкупниот увоз на руски гас од страна на ЕУ пораснал за 15% во однос на истиот период во 2024, достигнувајќи околу 6,5 милијарди евра.
Зголемувањето на руските испораки главно се должи на растот на увозот на суров течен природен гас (СПГ) – за една третина, до 703 милиони евра, додека увозот преку гасоводи пораснал за 6,4%, до 408 милиони евра.
И покрај овој пораст, САД остануваат главен снабдувач на гас за ЕУ, иако нивниот извоз во мај забележа пад од 33%, на 1,9 милијарди евра. На второ место е Алжир со 1,12 милијарди евра, додека Велика Британија го заокружува Топ 5 со 367 милиони евра.
Сето ова се случува во контекст на долгoрочната стратегија на ЕУ за намалување на зависноста од руските енергенси. На 7 мај 2025 година, Европската комисија го претстави патоказот за имплементација на планот REPowerEU, со крајна цел – целосен прекин на увозот на руски енергенси до 2027 година.
Клучни точки од планот:
- Престанок на увозот на руски гас до крајот на 2027;
- Забрана за нови договори и укинување на спотовите до крајот на 2025;
- Дополнителни мерки против „флотата од сенка“ што ја користи Русија за транспорт на нафта;
- Ограничувања на нуклеарните материјали од Русија, преку засилување на надзорот од страна на Агенцијата за снабдување на Евратом (ESA).
Иако ЕУ официјално го намалува уделот на руски гас, моменталните пазарни потреби и ценовната конкурентност сè уште ја одржуваат Русија меѓу водечките добавувачи. Сепак, согласно планот, оваа зависност треба драстично да се намали во наредните две години.
Извор: РИА