Брисел, 20 октомври 2025 – Министрите за енергетика на Европската унија ја одобрија одлуката за постепено укинување на увозот на руски нафта и гас најдоцна до 1 јануари 2028 година, соопшти денеска Советот на ЕУ.
Според усвоениот план на состанокот во Луксембург, од јануари 2026 година ќе се забранува склучување нови договори за увоз на руски гас, краткорочните договори ќе престанат да важат во јуни 2026, а долгорочните ќе бидат целосно укинати до почетокот на 2028 година.
Законот сè уште не е конечен и ќе треба да биде усогласен со Европскиот парламент, кој сè уште ја дефинира својата позиција.
Мерката е дел од пошироката стратегија на ЕУ за ограничување на приходите на Кремљ што го финансираат војувањето во Украина. Уделот на Русија во вкупниот увоз на гас во Унијата сега изнесува околу 12%, значително помалку од 45% пред руската инвазија во 2022 година. Неколку земји, меѓу кои Унгарија, Франција и Белгија, сè уште користат руски гас.
Предлогот беше изработен така што ќе може да добие поддршка и покрај отпорот од некои членки, особено Унгарија и Словачка, кои продолжуваат да увезуваат руска нафта. Одлуката беше донесена со квалификувано мнозинство, поддршка од најмалку 55% од земјите членки, што спречува поединечни држави да ја блокираат мерката.
Текстот дозволува одредени исклучоци и флексибилност за земјите без пристап до море, како што се Унгарија и Словачка.
Словачкиот премиер Роберт Фицо повторно ја бранеше својата позиција против укинувањето на рускиот енергетски увоз и против санкциите кои бараат едногласна поддршка во рамките на ЕУ. Словачка претходно го одложи последниот пакет санкции барајќи гаранции поврзани со планираниот енергетски прекин.
Во меѓувреме, Унијата преговара и за нов пакет санкции против Русија, со кој увозот на течен природен гас (LNG) би се забранил една година порано, од јануари 2027 година. Високата претставничка за надворешна политика на ЕУ, Каја Калас, изјави дека новиот пакет би можел да биде усвоен уште оваа недела.
Извор: Ројтерс
