Прага. 24 април 2025 – Чешката државна енергетска компанија ЧЕЗ доби дозвола да го финализира договорот со јужнокорејската Korea Hydro and Nuclear Power, (КХНП) за изградба на два нови реактори во нуклеарната електрана Дуковани, откако чешкиот орган за заштита на конкуренцијата ја отфрли жалбата на француската компанија ЕДФ. Жалбата, поднесена минатата година по првичното отфрлање во октомври, беше последниот обид на ЕДФ да ја оспори одлуката за избор на КХНП.
Портпаролот на ЧЕЗ изјави дека КХНП била избрана уште од почетокот на тендерот во 2022 година, во целосна согласност со законите и условите на набавката. Одлуката го отвора патот за потпишување на договорот за проектот, проценет на околу 16 милијарди евра. Изградбата на реакторите е планирана да почне во 2029 година, со пробни операции предвидени за 2036 година.
Инаку, ЧЕЗ управува со две нуклеарни централи, Дуковани и Темелин, кои заедно произведуваат 40% од електричната енергија во Чешка. Новите реактори во Дуковани се дел од стратегијата за зајакнување на енергетската независност и намалување на зависноста од фосилни горива. 
Сепак, ЕДФ сè уште може да ја оспори одлуката пред Регионалниот суд во Брно, според чешкиот регулатор за конкуренција. Дополнително, француската компанија побара од Европската комисија да го испита изборот на КХНП според Регулативата за странски субвенции на ЕУ, тврдејќи дека процесот можеби не бил фер.
Историја на проектот:
Нуклеарната електрана Дуковани, лоцирана во југоисточна Чешка, е оперативна од 1985 година и моментално има четири реактори од советски тип ВВЕР-440, кои обезбедуваат значителен дел од електричната енергија во земјата. Заедно со електраната Темелин, Дуковани е клучен столб на чешкиот енергетски систем, придонесувајќи за енергетската стабилност и намалувањето на емисиите на јаглерод диоксид во споредба со јагленот, на кој Чешка историски многу се потпираше. Идејата за проширување на Дуковани со нови реактори датира од почетокот на 2000-тите, кога Чешка почна да размислува за модернизација на своите нуклеарни капацитети и намалување на зависноста од застарените јаглени електрани. Во 2015 година, владата официјално одобри план за изградба на нови нуклеарни единици, со фокус на Дуковани и Темелин, за да се обезбеди долгорочна енергетска сигурност. Тендерскиот процес за новите реактори во Дуковани започна во 2022 година, по неколку години подготовки и политички дебати. На тендерот учествуваа три компании: јужнокорејската КХНП, француската ЕДФ и американската Вестингхаус. Руските и кинеските компании беа исклучени од процесот поради геополитички причини и безбедносни грижи, особено по руската инвазија на Украина во 2022 година. КХНП беше избрана во јули 2024 година поради конкурентната понуда, која вклучуваше напредна технологија (реактори АПР-1000), разумна цена и ветување за локално економско учество. Проектот за два реактора, со потенцијал за дополнителни два во иднина, е еден од најголемите инфраструктурни потфати во Чешка, со цел да се замени застарената инфраструктура и да се одржи нуклеарниот капацитет како клучен дел од енергетскиот микс.
Извор: Euractiv.com
