Скопје – 26 февруари 2025. Премиерот на Република Северна Македонија, Христијан Мицкоски, на 25 февруари 2025 година, објави дека идниот месец се очекува да биде потпишан договорот за изградба на долго очекуваниот гасен интерконектор меѓу Северна Македонија и Грција. Оваа вест, носи оптимизам за енергетскиот сектор во земјата, ветувајќи подобрување на енергетската безбедност и диверзификација на изворите на природен гас. Според информациите, тендерската документација е веќе завршена, а избрана е компанијата „Рапид билд“ која со инвестиција од околу 60 милиони евра ќе го реализира овој стратешки проект.
Контекст и значење на проектот 
Гасниот интерконектор со Грција е проект кој со години се најавува како клучен за енергетската инфраструктура на Северна Македонија. Тој ќе овозможи поврзување на македонскиот гасен систем со грчката мрежа, преку која земјата ќе може да пристапи до гас од различни извори, вклучително и од терминалите за течен природен гас (LNG) во Грција. Ова е особено важно во услови на глобална енергетска нестабилност, каде зависноста од еден извор на енергија може да ја загрози стабилноста на економијата.
Во споредба со минатото, овој напредок означува значителна промена. Идејата за интерконектор со Грција првпат беше ставена на маса пред повеќе од една деценија, а во јули 2021 година беше потпишан меѓувладин договор меѓу двете земји за неговата изградба. Сепак, поради бирократски пречки и недостаток на финансирање конкретните чекори за реализација постојано се одложуваа. Додека во изминатите години проектот беше заглавен во фаза на планирање, сегашната влада покажува решителност да го доведе до реализација, со јасен временски рок и избрана компанија за изведба.
Споредба со минатото: од ветувања до акција
За разлика од претходните обиди, кога најавите за интерконекторот често остануваа само на ниво на политички изјави, денес имаме конкретни резултати – завршена тендерска постапка и финансиска рамка. На пример, во 2016 година беше ветено дека проектот ќе биде готов до 2020 година, но тој рок помина без видлив напредок. Сега, со инвестиција од 60 милиони евра и партнерство со „Рапид билд“, се создаваат реални услови за почеток на градежните работи. Ова е и показател дека Северна Македонија учи од грешките на минатото и се стреми кон поефикасно управување со инфраструктурните проекти.
Што следува?
Потпишувањето на договорот во март 2025 година ќе биде само почетокот. Изградбата на интерконекторот се очекува да трае неколку години, а неговото пуштање во употреба ќе значи не само поголема енергетска независност, туку и можност за економски развој преку привлекување инвестиции во енергетскиот сектор. Во меѓувреме, останува да се види дали ќе бидат надминати потенцијалните предизвици, како што се финансиските ризици и усогласувањето со европските стандарди за животна средина.
Овој проект е доказ дека Северна Македонија полека, но сигурно се позиционира како релевантен играч во регионалната енергетска мрежа. Со нетрпение го очекуваме следниот месец, кога со потписот на договорот ќе се означи почетокот на една нова ера за енергетиката во земјата.
Енергетика 24
