Оксфорд. 15 април 2025 – Според најновата анализа на „Aurora Energy Research“, земјите од Западен Балкан – Албанија, Косово, Македонија, Црна Гора и Босна и Херцеговина – би можеле да го зголемат својот инсталиран енергетски капацитет за 20 GW до 2040 година, со потенцијал за раст до 35 GW до 2060 година. Ова значи дека регионот може да привлече инвестиции од десетици милијарди евра. Во овој контекст, речиси 65% од новиот капацитет би можел да дојде од обновливи извори, предводени од соларната енергија, додека остатокот би вклучувал батериски системи за складирање (BESS), интерконектори и комбинирани гасни турбини на водород (H2 CCGT).
Анализата покажува дека соларните фотонапонски системи ќе имаат најбрз раст и најголем удел во новиот капацитет. На краток рок, цените на електричната енергија на големо во регионот се очекува да останат високи, близу или над 100 евра/MWh до 2030 година, поради пазарната нестабилност и високите цени на суровините. На долг рок, базните цени би можеле да се движат меѓу 70 и 80 евра/MWh, под влијание на зголеменото учество на обновливите извори, што ќе ги балансира цените.
„Западен Балкан е меѓу најдинамичните енергетски пазари во Европа. Застарените термоелектрани, либерализацијата на пазарите, поддршката од политики и силните економски основи го прават регионот атрактивен за инвеститорите“, изјави Панос Кефалас, раководител на истражувањата во „Aurora Energy Research“.
Дополнително, анализата укажува дека раните инвеститори во обновливи извори ќе имаат предност поради помалата конкуренција во регионот, додека батериските системи за складирање се очекува да добијат на значење во иднина. Декарбонизацијата во регионот ќе зависи од усогласувањето со европските политики, особено со Механизмот за прилагодување на јаглеродот на границите (CBAM) и Европскиот систем за тргување со емисии (EU ETS). Иако целосното напуштање на лигнитот се очекува дури до 2045 година, неговото учество во енергетскиот микс ќе се намали значително во следната деценија под притисок на јаглеродните даноци.
Извор: Aurora Energy Research